മോദി സര്‍ക്കാരിനെതിരെ ഇന്ത്യന്‍ ജനതയുടെ പല മേഖലകളിലുള്ളവര്‍ സംഘടിതമായി സമരം ചെയ്‌ത വര്‍ഷം ഇതു പോലെ മുമ്പൊരിക്കലും അതായത്‌ 2014-നു ശേഷം ഉണ്ടായിട്ടില്ല. ഇത് അസാധാരണമായ ഒരു അനുഭവമാണ്‌. മോദിയുടെ കെട്ടിപ്പൊക്കിയ ഇമേജിന്‌ തടയാന്‍ കഴിയാതെ പോയ നാനാവിധ പ്രതിഷേധങ്ങള്‍ ഒരു സൂചനയാണെന്ന്‌ രാഷ്ട്രീയ നിരീക്ഷകര്‍ കരുതുന്നു.
ബി.ജെ.പി.-സംഘപരിവാറിന്റെ ആധിപത്യരാഷ്ട്രീയവും സര്‍ക്കാരിന്റെ ജനവിരുദ്ധ നയങ്ങളും ഇന്ത്യയെ ഉലച്ചുകഴിഞ്ഞു എന്നതിന്റെ പ്രത്യക്ഷ ഉദാഹരണങ്ങളാണ്‌ കാര്‍ഷിക മേഖല തൊട്ട്‌ വൈദ്യശുശ്രൂഷാ മേഖല വരെയുള്ളവയില്‍ 2021-ല്‍ ഉയര്‍ന്നു വന്ന പ്രതിഷേധങ്ങള്‍. ഒപ്പം പരമോന്നത നീതിപീഠത്തില്‍ നിന്നും നിരന്തരം ഉണ്ടായ ശക്തമായ വിധികള്‍ കേന്ദസര്‍ക്കാരിന്റെ ജനവിരുദ്ധ നയങ്ങള്‍ തുറന്നു കാട്ടുകയും ചെയ്തു.
പ്രതിഷേധിക്കുന്നവരെയെല്ലാം രാജ്യദ്രോഹക്കുറ്റവാളികളാക്കുന്ന സെഡിഷന്‍ നിയമത്തിനെതിരെയും പൗരന്റെ സ്വകാര്യതയിലേക്ക്‌ കടന്നു കയറിയ പെഗാസസ്‌ ചാര സോഫ്‌റ്റ്വെയര്‍ വിഷയത്തിലും സുപ്രീംകോടതി നല്‍കിയ നിര്‍ദ്ദേശങ്ങള്‍ കേന്ദ്രസര്‍ക്കാരിന്റെ ആധിപത്യ രാഷ്ട്രീയത്തിന്‌ കനത്ത ആഘാതം കഴിഞ്ഞ ഏഴു വര്‍ഷത്തെ മോദി ഭരണത്തില്‍ ഇതാദ്യമായിരുന്നു.
45 വയസ്സിനു താഴെ പ്രായമുള്ളവരുടെ കൊവിഡ്‌ വാക്‌സിനേഷന്‍ സൗജന്യമാക്കാന്‍ സുപ്രീംകോടതി ഇടപെടേണ്ടി വന്നത്‌ ഉണ്ടാക്കിയ നാണക്കേട്‌ മറച്ചു വെക്കാന്‍ പ്രധാനമന്ത്രിക്ക്‌ ഏറെ വെള്ളം കുടിക്കേണ്ടി വന്നു.
കോർപ്പറേറ്റ് അനുകൂലമെന്ന് ആരോപിക്കപ്പെടുന്ന മൂന്ന് കാർഷിക നിയമങ്ങൾക്കെതിരെയുള്ള പ്രക്ഷോഭങ്ങൾ തുടരാനുള്ള തങ്ങളുടെ ദൃഢനിശ്ചയം ഒരു വലിയ വിഭാഗം കർഷകർ ഉറപ്പിച്ചുകൊണ്ടാണ് കഴിഞ്ഞ വർഷം ആരംഭിച്ചത്. അവസാനിച്ചതാകട്ടെ , ബിരുദാനന്തര മെഡിക്കൽ കോഴ്‌സുകളിലേക്കുള്ള പ്രവേശനം തടസ്സപ്പെട്ടതിനെ തുടർന്ന് ജൂനിയർ ഡോക്ടർമാരുടെ സമരത്തോടെയും. രണ്ടു സമരത്തിലും കേന്ദ്ര സർക്കാർ മുട്ടുകുത്തി.
കാർഷിക നിയമങ്ങൾക്കെതിരെയുള്ള പ്രക്ഷോഭങ്ങൾ
പഞ്ചാബിലെ സിഖ് കർഷകരുടെ വിവാദമായ മൂന്ന് കാർഷിക നിയമങ്ങൾക്കെതിരായ ചെറിയ പ്രതിഷേധമായി ആരംഭിച്ചത് താമസിയാതെ ഇന്ത്യയുടെ മറ്റ് ഭാഗങ്ങളിലേക്കും, പ്രത്യേകിച്ച് ഹരിയാന, രാജസ്ഥാൻ, ഉത്തർപ്രദേശ് എന്നിവിടങ്ങളിലേക്കും വ്യാപിച്ചു. കർഷകർ ഡൽഹിയിൽ ധർണ നടത്താൻ തീരുമാനിച്ചതോടെ രാജ്യതലസ്ഥാനത്തിന്റെ അതിർത്തികൾ ഒരു വർഷത്തോളം പ്രതിഷേധ നഗരങ്ങളായി പരിണമിച്ചു.
700-ലധികം കര്‍ഷകര്‍ സമരത്തിനിടയില്‍ മരിച്ചു. പ്രക്ഷോഭകരെ ഖാലിസ്ഥാന്‍ തീവ്രവാദികളെന്നു മുദ്രകുത്താന്‍ ബി.ജെ.പി. ശ്രമിച്ചു. പാര്‍ലമെന്റില്‍ സാക്ഷാല്‍ പ്രധാനമന്ത്രി തന്നെ അവരെ പരിഹസിച്ചു-ഏതിനും കാരമില്ലാതെ പ്രതിഷേധിക്കുന്ന ആന്ദോളന്‍ ജീവികള്‍ എന്നും, പരാന്ന ജീവികള്‍ എന്നും അപഹസിച്ചു സംസാരിച്ചു.
എന്നാൽ ഭരണകക്ഷിയുടെ ഇത്തരമൊരു സംഘടിത പ്രചാരണത്തിന് മുന്നിൽ കർഷകർ പതറാതെ നിന്നു. ലഖിംപൂര്‍ ഖേരി കൊലപാതകങ്ങള്‍ കൂടിയായതോടെ കര്‍ഷകരുടെ പ്രതിഷേധത്തിനെതിരായ ബി.ജെ.പി.യുടെ മനോഭാവം ഏറ്റവും വൃത്തികെട്ട രീതിയിലെത്തി. ഒടുവില്‍ തിരഞ്ഞെടുപ്പിലെ ജനരോഷം ഉറപ്പായതോടെ, വിവാദ കാര്‍ഷിക നിയമങ്ങള്‍ പ്രധാനമന്ത്രിക്ക്‌, ഒരു ചര്‍ച്ച പോലുമില്ലാതെ തന്ന, നിരുപാധികം പിന്‍വലിക്കേണ്ടിവന്നു.
രാജ്യം സ്‌തംഭിച്ച ബാങ്ക് പണിമുടക്ക്
പൊതുമേഖലാ ബാങ്കുകളിലെ മിനിമം ഗവൺമെന്റ് ഹോൾഡിംഗ് 51ശതമാനത്തിൽ നിന്ന് 26 ശതമാനം ആയി കുറയ്ക്കാനുള്ള കേന്ദ്ര സർക്കാരിന്റെ പദ്ധതി മറ്റൊരു പ്രതിഷേധത്തിനു തീ കൊളുത്തി.
രാജ്യത്തെ ഒമ്പത് ബാങ്ക് യൂണിയനുകളുടെ ഫോറമായ യുണൈറ്റഡ് ഫോറം ഓഫ് ബാങ്ക് യൂണിയൻസിന്റെ (യുഎഫ്ബിയു) ബാനറിന് കീഴിൽ ഡിസംബർ 16, 17 തീയതികളിൽ നടന്ന രണ്ട് ദിവസത്തെ പണിമുടക്കിൽ പൊതുമേഖലാ ബാങ്കുകളിലെ ഒമ്പത് ലക്ഷത്തോളം ജീവനക്കാർ പങ്കെടുത്തു . പൊതുമേഖലാ ബാങ്കുകൾ വിറ്റഴിക്കാനുള്ള സർക്കാർ നീക്കത്തിൽ പ്രതിഷേധിച്ച് ശമ്പളം ഉപേക്ഷിക്കാനും പണിമുടക്കിയ തൊഴിലാളികൾ തീരുമാനിച്ചു.
പണിമുടക്കിന്റെ തീവ്രത കാരണം രണ്ട് ദിവസങ്ങളിൽ ബാങ്കിംഗ് പ്രവർത്തനങ്ങൾ ഏറെക്കുറെ സ്തംഭിച്ചു. പൊതുമേഖലാ ബാങ്കുകളെസ്വകാര്യവത്കരിക്കുന്നതിനുള്ള ബാങ്കിംഗ് നിയമ (ഭേദഗതി) ബിൽ, 2021 ശീതകാല സമ്മേളനത്തിൽ അവതരിപ്പിക്കാനിരുന്ന കേന്ദ്ര സർക്കാർ, ഒടുവിൽ പാർലമെന്റിൽ അവതരിപ്പിക്കുന്നത് മാറ്റിവയ്ക്കാൻ തീരുമാനിച്ചു.
വടക്കുകിഴക്കിലെ സമരം
ഡിസംബർ ആദ്യവാരം നാഗാലാൻഡിലെ മോൺ ജില്ലയിൽ സുരക്ഷാ സേന 15 നാട്ടുകാരെ ക്രൂരമായി കൊലപ്പെടുത്തിയത് വടക്കുകിഴക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ സായുധ സേനയുടെ പ്രത്യേക അധികാരങ്ങൾ സംബന്ധിച്ച നിയമത്തിനെതിരെ (AFSPA) വൻ പ്രതിഷേധമുയരാൻ കാരണമായി .
വാറന്റില്ലാതെ ആരെയും അറസ്റ്റ് ചെയ്യാനും വെടിവയ്ക്കാനും സുരക്ഷാ സേനയ്ക്ക് അധികാരം നൽകുന്ന AFSPA വർഷങ്ങളായി നാട്ടുകാരുടെ പേടി സ്വപ്നമായിരുന്നു. മോൺ കൊലപാതകങ്ങൾ അതിനെ വീണ്ടും മുന്നിൽ കൊണ്ടുവന്നു.
നോർത്ത് ഈസ്റ്റ് സ്റ്റുഡന്റ്സ് ഓർഗനൈസേഷൻ (NESO), നാഗ സ്റ്റുഡന്റ്സ് ഫെഡറേഷൻ, അസം ഓൾ ഇന്ത്യ സ്റ്റുഡന്റ്സ് യൂണിയൻ തുടങ്ങിയ സംഘടനകൾ വടക്കുകിഴക്കൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ വിവിധ നഗരങ്ങളിൽ വൻ കുത്തിയിരിപ്പ് സമരങ്ങൾ നടത്തി, കോലം കത്തിക്കുകയും പ്രകടന റാലികൾ സംഘടിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു.
അഫ്സ്പ പിൻവലിക്കണമെന്ന ആവശ്യത്തെ പല സംസ്ഥാന സർക്കാരുകളും പിന്തുണച്ചു. നാഗാലാൻഡ് നിയമസഭയിൽ ഐകകണ്ഠ്യേന പ്രമേയം അംഗീകരിച്ചു . ഒടുവില്‍ കേന്ദ്ര ആഭ്യന്തരമന്ത്രിക്കു തന്നെ പ്രഖ്യാപിക്കേണ്ടിവന്നു-അഫ്സ്പ പിന്‍വലിക്കാന്‍ പോകുകയാണെന്ന്‌. അതിനായി ഒരു സമിതിയെയും നിയോഗിച്ചിരിക്കയാണ്‌ ഇപ്പോള്‍.
ദേശീയ വിദ്യാഭ്യാസ നയത്തിനെതിരായ പ്രതിഷേധം
ഇന്ത്യയുടെ വിദ്യാഭ്യാസ സമ്പ്രദായത്തിൽ പരിഷ്‌കാരങ്ങൾ കൊണ്ടുവരാൻ ശ്രമിക്കുന്ന ദേശീയ വിദ്യാഭ്യാസ നയത്തിനെതിരെ (NEP) വിദ്യാർത്ഥികളുടെയും അധ്യാപകരുടെയും സംഘടനകൾ കഴിഞ്ഞ വർഷം മുഴുവനും പ്രതിഷേധങ്ങൾ നടത്തി.
വിദ്യാഭ്യാസ മേഖലയെ സ്വകാര്യവൽക്കരിക്കാനുള്ള വ്യവസ്ഥകൾ NEP-യിൽ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നുവെന്നും സാർവത്രിക വിദ്യാഭ്യാസത്തിനുള്ള സർക്കാരിന്റെ ഉത്തരവാദിത്തത്തിൽ നിന്ന് സർക്കാർ ഒഴിവാക്കുന്ന നയമാണ് ഇതെന്നും വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു.ഓൾ ഇന്ത്യ ഫോറം ഫോർ റൈറ്റ് ടു എഡ്യൂക്കേഷൻ പോലുള്ള സംഘടനകൾ വിവിധ സ്ഥലങ്ങളിൽ സമരത്തിന് നേതൃത്വം നൽകി. പ്രതിഷേധം ശക്തമായി തുടരുകയാണ്.
ഡോക്ടര്‍മാരുടെ രാജ്യം കണ്ട വലിയ സമരം
2021 ഓർമയിലേക്ക് മറഞ്ഞത് മറ്റൊരു സമരത്തിന്റെ വിജയം പ്രഖ്യാപിക്കുന്നതും കേന്ദ്ര സർക്കാർ തല കുനിക്കുന്നതും കണ്ടു കൊണ്ടാണ്. ഡൽഹിയിലെ പൊതുമേഖലാ ആശുപത്രികളിലെ ഡോക്ടർമാരുടെ നേതൃത്വത്തിൽ നടന്ന ഏറ്റവും വലിയ പ്രതിഷേധങ്ങളിലൊന്ന് ഇന്ത്യ കണ്ടു . നാഷണൽ എലിജിബിലിറ്റി കം എൻട്രൻസ് ടെസ്റ്റ് (നീറ്റ്) വഴിയുള്ള വിവിധ മെഡിക്കൽ ബിരുദാനന്തര കോഴ്‌സുകളിലേക്കുള്ള പ്രവേശനം അനിശ്ചിതമായി വൈകുന്നതിനെതിരെയാണ് ഡോക്ടർമാർ സമരം നടത്തിയത്.
അടുത്തിടെ അവതരിപ്പിച്ച സാമ്പത്തികമായി പിന്നാക്കം നിൽക്കുന്ന വിഭാഗത്തിന്റെ (ഇഡബ്ല്യുഎസ്) സംവരണവും ഒബിസി സംവരണവും നടപ്പാക്കുന്നതിലെ നിയമപരമായ വെല്ലുവിളികൾ കണക്കിലെടുത്താണ് സർക്കാർ പ്രവേശനം വൈകിപ്പിച്ചത്. മഹാമാരി ഈ വർഷം കൂടി വർധിച്ചു വരുന്ന ഘട്ടത്തിൽ അഡ്മിഷൻ വൈകുന്നതിനിടയിൽ, ആശുപത്രികളിലെ വർധിച്ച ജോലി സമ്മർദ്ദം നേരിടാൻ തങ്ങൾ പാടുപെടുകയാണെന്ന് പ്രതിഷേധിക്കുന്ന ഡോക്ടർമാർ പറഞ്ഞു.
പണിമുടക്കിയ ഡോക്ടർമാരുടെ രോഷം ദിവസം ചെല്ലുന്തോറും രൂക്ഷമായി. പ്രതിഷേധിച്ച ഡോക്ടർമാരിൽ ചിലരെ ഡൽഹി പോലീസ് മർദ്ദിക്കുകയും കസ്റ്റഡിയിലെടുക്കുകയും ചെയ്തതോടെ സർക്കാരും പണിമുടക്കിയ ഡോക്ടർമാരും തമ്മിലുള്ള വിള്ളൽ കൂടുതൽ വഷളായി.
സംഭവത്തെത്തുടർന്ന് ഡോക്ടർമാരുടെ സംഘടന ജോലി പൂർണമായും നിർത്തി വെക്കാൻ തീരുമാനിച്ചു. ഒടുവിൽ,സമരം ചെയ്യുന്ന ഡോക്ടർമാർക്കെതിരായ പ്രഥമ വിവര റിപ്പോർട്ട് റദ്ദാക്കുമെന്ന് ഡൽഹി പൊലീസ് ഉറപ്പ് നൽകിയതിനെ തുടർന്ന് സമരം പിൻവലിച്ചു.
റീട്ടെയില്‍ ഔട്ട്‌ലെറ്റ്‌ തൊഴിലാളികളുടെ സമരം
ആമസോണ്‍ തുടങ്ങിയ കമ്പനികളിലെയും റീട്ടെയില്‍ ഔട്ട്‌ലെറ്റുകളിലെയും തൊഴിലാളികളും ഒല, ഊബര്‍ തുടങ്ങിയ ടാക്‌സി ആപ്‌ കമ്പനികളിലെ തൊഴിലാളികളും ഗതിമുട്ടി സമരം തുടങ്ങിയ വര്‍ഷം കൂടിയാണ്‌ കടന്നു പോയത്‌. മഹാമാരിക്കാലത്ത്‌ പണിയില്ലാതെ പൊറുതിമുട്ടിയ ഇവരോട്‌ വന്‍കിട തൊഴിലുടമകള്‍ കാണിച്ച അവഗണന ക്രൂരമായിരുന്നു.
കേന്ദ്രസര്‍ക്കാര്‍ ഇതിലൊന്നും ഇടപെട്ടതേയില്ല. ഗത്യന്തരമില്ലാതെ, ഡൽഹിയിലെ അർബൻ കമ്പനി തൊഴിലാളികൾ അടുത്തിടെ പണിമുടക്ക് നടത്തി. ദിവസത്തിൽ 14-16 മണിക്കൂർ ജോലി ചെയ്യാൻ നിർബന്ധിതരായിട്ടും കമ്പനിയുടെ ആപ്പിന് പിഴവുണ്ടായാൽ പോലും പിഴ ഈടാക്കുന്ന അവസ്ഥ പോലും ഉണ്ടായതിനെ തുടർന്നായിരുന്നു ഇത്.
അത്തരം തൊഴിലാളികളെ ചൂഷണം ചെയ്യുന്നതിനെതിരെ ഒന്നിലധികം പൊതുതാൽപ്പര്യഹർജികൾ ജീവനക്കാരുടെ അസോസിയേഷനുകൾ കോടതികളിൽ ഫയൽ ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.
മോദിയെ പ്രകീര്‍ത്തിക്കുന്ന പ്രമുഖ ദേശീയ മാധ്യമങ്ങള്‍ ഇത്തരം വാര്‍ത്തകളും നിരീക്ഷണങ്ങളും തമസ്‌കരിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു. എന്നാല്‍ അതു കൊണ്ടു മാത്രം ജനങ്ങള്‍ക്കിടയില്‍ വര്‍ധിച്ചു വരുന്ന സര്‍ക്കാരിനോടുള്ള അവിശ്വാസം ഇല്ലാതാകുന്നില്ല.
